דוגמאות לטכניקות ההפרטה שאותם הזכרנו בהפרטת חברות ממשלתיות ונביא דוגמא להפרטת תחומי אחריות שהם בעלי אופי ממלכתי מובהק.
הפרטת חברות ממשלתיות
להלן נראה דוגמאות לחלק מטקטיקות ההפרטה אותן ייצגנו בפרק שלישי:
חברת “עמידר” – מכירת חלק מן הנכסים
מהות החברה
חברת “עמידר” נוסדה בשנת 1949 כדי לבנות שיכונים לתת פתרונות דיור לעולים חדשים המגיעים למדינת ישראל. בנוסף לבנייה הוטל על החברה לעסוק סם בהשכרת דירות, בסיוע, במימון, ובמשכנתאות לדיירים. בהמשך הרחיבה חברת “עמידר” את יעדיה והחלה לספק לקבוצות זכאים נוספות.
מצב פיננסי
החברה, שבין יעדיה לא נכלל יעד של קיום רווחיות, שמרה על איזון תקציבי עד לשנות ה80. בשנות ה80 הופר האיזון בגלל המצב הכלכלי הקשה (אלו היו שנים של היפר אינפלציה, של משבר מניות הבנקים וחוב לאומי גדל), מלאי דירות הולך וגדל (300,000 דירות בתחילת שנות השמונים לעומת 14000 דירות ב1952 ), הוצאות אחזקה גבוהות וקשיי גביית שכר דירה ושחיקה בגובה של שכר דירה.
הגורמים להפרטה
1.הנחת בסיס שבעלות על הדירות תחזק את נכונות הדיירים לטפח את תנאי מגוריהם ואת איכות חייהם ולהיטיב אותם.
2. קשיי ניהול וגבייה- החברה התקשתה לגבות את דמי השכירות במלואם וכסדרם
3. קשיי פיקוח – קשיי מניעה של שימוש בלתי ראוי בדירות , פלישה בלתי חוקית לנכסים, חריגות בנייה ועבירות נוספות.
4. גובה דמי שכירות נמוך שניתן לגבות מן הדיירים בשל אופייה של האוכלוסייה וסביבת המגורים.
5.נטל הוצאות אחזקה ההולך וגדל.
צעדי ההפרטה
החברה נוקטת בטכניקת מכירת הנכסים כמדיניות הפרטה שלה לאורך כל שנות קיומה- כלומר אחד מיעדי החברה הוא להקטין את מלאי הדירות שברשותה ע”י מכירתן לידיים פרטיות בכלל ובעיקר לדיירי אותם הדירות תוך שימוש בתמריצים שונים.
مصادر
• شلومو إيكنشتاين، زيلبرفارب بن تسيون، شمعون روزويتز، 1998، "خصخصة الشركات في إسرائيل وفي جميع أنحاء العالم".
• بن بيست آفي، 2001، "من التدخل الحكومي إلى اقتصاد السوق: الاقتصاد الإسرائيلي 1985-1998"، "آم أوفيد"، تل أبيب. معهد موريس فالك للأبحاث الاقتصادية في إسرائيل، القدس.
• هاليفي نداف وروث كالينوف، 1974، "التطور الاقتصادي في إسرائيل"، أكدون، القدس.
• د. يتسحاق كاتس، 1997، "الخصخصة في إسرائيل والعالم"، القدس، دار النشر بيكار المحدودة.
• Berne Michel & Pogorel Gerard, 2004, “Privatization experiences in France”.
• كريستوفرسن هنريك، بالدام مارتن، 2002، "الخصخصة في الدنمارك 1980-2002".
• غولدشتاين أندريا، 2003، "الخصخصة في إيطاليا-1993-2002".
• مايكل باركر، 2003 "تجربة الخصخصة في المملكة المتحدة".
• الموقع الإلكتروني لمعهد فان لير في القدس، حاييم بيرشمان، 2007، "حدود الخصخصة".
http://www.vanleer.org.il/Data/UploadedFiles/econsoc/1/dispute5.pd
• "ماذا يحدث في العالم؟"، موقع يوآف بيليد، "الجريمة تؤتي ثمارها - ما الذي يمكن تعلمه من التجربة الأمريكية في خصخصة السجون؟"
http://private.prison.googlepages.com/world
• موقع NRG، يوسي غرينشتاين، "إن متوسط الراتب في شهر أيار انخفض إلى 7,428 شيكل".
http://www.nrg.co.il/online/16/ART1/460/648.html
وقال موقع صحيفة "هآرتس" على الإنترنت، أرييه ديان، "السيادة ليفيف يعد بمعاملة سجنائه بشكل جيد".
http://www.haaretz.co.il/hasite/pages/ShArtPE.jhtml?itemNo=650833&contrassID=2&subContrassID=2&sbSubContrassID=0
• الموقع الإلكتروني لوزارة الأمن الداخلي "سجون السجون".
http://www.mops.gov.il/BP/OnTheAgenda/PrisonPrivatization
• موقع وزارة الأمن الداخلي، "خصخصة السجون الإسرائيلية".
http://www.mops.gov.il/NR/rdonlyres/25996BD2-B001-4F71-BE44-B080D6AAD3B8/0/Privatizing IsraeliPrisons12_15.pdfAsdasd
• موقع الكنيست، "قانون تعديل قانون السجون".
www.knesset.gov.il/laws/heb/FileD.asp?Type=1&SubNum=1&LawNum=1935
• موقع مراقب الدولة البريطاني، تقرير 18/6/2003
http://www.nao.org.uk/publications/nao_reports/02-03/0203700.pdf
• موقع مناهضة خصخصة السجون، ورقة موقف، أطباء من أجل حقوق الإنسان، "الخطيئة وعقوبتها، خصخصة السجون".
http://www.phr.org.il/phr/files/articlefile_1119784224709.pdf
• الموقع الإلكتروني لشركة "عميدار"، "الأهداف والغايات".
http://www.amidar.co.il/Amidar/About+Amidar/Matarot.htm
• موقع شركة "أركيا"، "نبذة عن الشركة".
http://www.arkia.co.il/click/static_page?pageid=about_cmpny_hist&langcode=2
• الموقع الإلكتروني للوكالة اليهودية "كوروت الأرجون"
http://www.jewishagency.org/JewishAgency/Hebrew/Home/About/Info
• موقع شركة الكهرباء "ملخص القوائم المالية".
http://www.israel-electric.co.il/bin/ibp.jsp?ibpDispWhat=zone&ibpDisplay=view&ibpPage=IP&ibpDispWho=Investors&ibpZone=Investors&
• موقع واي نت، نوريت فالتر، "وزارة البنية التحتية وهيئة المرافق العامة للكهرباء ستناقشان الخلاف حول تعرفة الكهرباء الخاصة".
http://www.ynet.co.il/articles/1,7340,L-735829,00.html
• موقع واي نت، جاي مي تال، "تم رفض إنشاء محطة كهرباء شيري أريسون".
http://www.ynet.co.il/articles/0,7340,L-3526103,00.html
• موقع "نيويورك تايمز"، جنيفر شتاينهاور، مقابل 82 دولاراً في اليوم، حجز زنزانة في سجن "5 نجوم"
• موقع مركز إدفا، يائيل حسون، 2006، ثلاثة عقود من الخصخصة.
http://www.adva.org/view.asp?lang=he&catID=17&articleID=436